İspanya önemli siyasal gelişmeler yaşıyor. Herkes yoğunlukla erken seçim olasılığına yoğunlaşırken, hem kurulan hükümet hem de başbakan kabulundan önce af çıkması, ispanya için önemli yeni dönem olacak derecede önemlidir.
Kısaca önceki bazı önemli gelişmeleri hatırlayarak, konuyu anlayalımm: temuz ayında ispanyada seçimler gerçekleşti. Seçim öncesi muhavazakarlar ile faşistleri ortak hükümet kuracakları beklentileri epey yaygındı. Yapılan seçim sonrası muhavazakar parti birinci olsa da gereken kualisyon çoğunluğunu kuramadı. Ozamanki makalamde olayı “sosyalistler ikinci sırada olmalarına rağmen sevindiler” özetini yaptım. Çünkü sosyalist işçi partisi birincilikten ikinciliğe düşse de korkulan kualisyon sağ faşist blok çoğunluğu sağlayamadı. Sosyalistler bunu başarı olarak sokakta kutladılar. Fakat, iş zordu Katalonya vve Bask partielrine ihtiyaç her iki blok için ihdiyaçtı.
Katalonya partileri masaya önerielrini koydular: tutuklu ve srgünde olan liderlerine af çıkarılması, bağımsızlık referandumu gerçekleştirilmesi. Katalonları Basklılar da destekledi. Bu şu demekti: ya erken seçim veya kualisyon. Sağ cepe hemen ret noktasına geldi. Sosyalist işçi partisi ise masaya oturdu. Katalonlar işi cidiye aldıalr. Önce parlementodan af geçecek ve ardından onlar da kualisyona onay vereceklerdi.
Faşistler ve muhavazakarlar sokağa çıktı. Katalonların afına karşı çıktılar. Bazı başka önerielr de vardı. Sonuçta, önce ispanya parlementosu af kanununu kabul ediverdi. Peşinden de Sanchez başbakan oldu. Yetmedi, Sanchez, kürsüden hem İspanyolca,, hem katalonca, hem baskça ve Gal dilerinden teşekkür etti. Birden ispanyada ikili yayrılma oldu. Fakat, terörist denip kimisi hapiste kimisi de sürgünde olan Katalon ve Basklılar ülkelerine dönüyor. Yeniden politik arenaya çıkıyor. Katalonca, baskça ve Gal dileri mecliste konuşulacak dil katagorisine geldi. Önemli bir gelişmedir.
Şimdi, ispanyada Sosyalist işçi partisi, sol blok, katalonlar ve basklılar kualisyon olarak hükümeti kurdular. Neliberal yıkım üzerinden sosyal polşitika uygulayacaklarını da belirtiler. Fark az ama ayrışma gidrek keskinleşiyor. Faşistlerin de içinde olduğu muhalefet kesiminin ırkçılıkla milli bütünlük probagandası da yaygınlaşacağı kesin. Yabancı düşmanlılığı karti da meydanlarda hep olacak. Sol hükümetin başarısı ise deyişik alanlarda mutlaka hissedilmesi gerekir. Hem yerel eksen hem de emek ekseninde ortak paydaşlıklar bulması şart. Hele Bask ve Katalonyanın hala süren bağımsızlık talepleri de muhalefetin en zayıf halkasıdır.
Önemli siyasal nokta ise şu: özellikle son AB içine dek gelen finansman kriziyle oluşan sosyal muhalefet partielrinden biri de ispanyada Podemostu. Tıpkı Yunanistandaki Siriza gibi bu tür muhalefet partileri adeta silinme aşamaasına doğru gidiyor. İspanyada bu boşluğu yeni sol blok doldurdu. Böylelikle sosyal demokratların muhavazakarlaşmasının kayışın engelendiği de sağlandı. Şimdi çok fay hatlı yeni ispanya dönemi epey soruna gebe. Ama, Katalonya liderlerinin afla yeniden siyasete dönüşün başarılması, ülkedeki demokratik çizginin de güçlü olduğunun işaretidir. Sol blokun adeta gelişme şansı olan ülkedir. Tehlike ise oluşacak her başarısızlıkta faşizmin daha da geri dönüş tehlikesinin de koşullarını oluşturacağı kesin.
Şimdilik, ispanya Katalonya liderlerinin af ile siyasete ve ülkelerine dönmeleriyle önemli adım başlatı. Ek olarak yerel dilerin de kulanımı pek de alışılmamış örnektir. Özellikle birçok ülkede Türkiye dahil, tek tip dil ve ötekileri terörizim derecesinde suçlanma dışında daha güzel uygulamalarla da bu işlerin olduğu örnek olarak ispanya mutlaka izlenmelidir. Zaten unutmayalım: ispanya iç savaşını faşistler deyil de cumhurieytçiler kazansaydı, ikinci paylaşım savaşının dahi çıkmayacağı öngörüler ozaman da epey yaygındı. Katalonya gelişmeleri bize bir halk yapısının dilini kulanmasının tehlikeli olmadığı, siyasetde yasal varlığının bütünlüğü bozmadığının önemli örneği olarak da önümüze geldi. Bakalım bu yeni adımalr devamında neleri getirecek.
