Bizde size birisi, hafta sonu yapılacak ve haftalardır sürecek protesto hareketinin mümkün olup olmadığını sorsa: kısa yoldan “zaten bizde dediğiniz mümkün olamaz” yanıtını verirdiniz. Hele de deşilince, hafta sonu mitink yapmanın burada pek de olası koşulların artık kalmadığını da belirtmekten çekinilmeyecek. Konu ne olursa olsun, hafta sonu eylem yapmak bizde nadir şekilde olsa da düşünülemeyecek dereceye gelindi. Tabi eğlence, gezi veya benzer etkinlikler için ayni durum söz konusu deyildir. Oysa israilde hem de haftalarca, dokuz haftaya varan ülke çapına yayılan protestolar sürmeye devam ediyor. Hem de katılımın artığı, muhalif partielrin önemli kısmının da katıldğı sürece gelindiği yükselişte de bulunuyor. İsrail olması, belki biraz şaşırtıcı gelecek kesimler de olması muhtemel. Ama, israilde haftalardır hafta sonları geniş protestolar sürmeye devam ediyor. Yükseliş gösterilmesi de madalyonun netleşen iki tarafı oluyor.
İsrailde ırkçı faşist gerici hükümet kualisyonu kurulmasıyla, aldığı ilk kararlar sonrası hem protestolar başladı hem de Filistin katliyamlarına da hız verilen ikili çenber ateşi oluştu. Metanyahunun önemli iki özeliği bu ateşi alevlendirdi. Gerici ve faşist idolojik yaklaşım ve hukuki yargılama yolsuzluk yolunda olmasıdır. Metanyahu bu alevi başka yerlere yönlendirme adına da Filistin kıyım makinesini işletmeye yöneldi. Üstelik dünya Ukrayna savaşına odaklanır, ekonomi aşmazında debelenirken, fazla duyarlın olma duygusallığını da kaybetmesi de gerekçeği besliyordu. Üstelik özellikle Avrupada yükselen savaş destekli faşizim dalgası da birçok önemli insani ve hukukkonusuna yönelmeği de tıkıyordu.
Metanyahu, önemli kendini kurtarma hamlesinde, parlemento çoğunluğuna da dayanarak, yargının elindeki bazı yetkileri alma yasasını meclise gönderdi. Böylelikle yargının özerk kısmını budayarak, dilediği makamcıya dava aşmayı engeleyen içeriğe çevirdi. İzin alma veya yönetimin onay verme yetkisiyle yargının bakanları ve benzerleri kolayca yargılamasına takoz koyma yasasıyla ülke darmadağın oldu.
Başta Telavivde demokratik örgütler hemen protesto eylemleriyle karşılık verdi. Metanyahun direndikçe de eylemler şehirlere yayıldı. Öyle yayıldı ki İsrail tarihinde görmediği protesto katılımları ve yayılan zaman dilimiyle karşı karşıya geldi. Demokratikk örgütler dirençli oldukça, gidrek öteki kesimler de eylemlere katıldı. Bazı yapılar da Metanyahuya deyişik şekilerde eylemler koydu. Metanyahu direnerek ve jendini kurtaracak yasayı geçirmeye hız verdi. Fakat, protestoların etkisi onun uçuşuna dek erişti. Yapacağı italya gezisinin uçak pilotu uçmayı ret edrek protesto gerçekleştirdi. Benzerini başka pilotlar da koydu. İsraildeki işlerin öyle kolay kolay düzelmeyeceğinin kanıtıydı.
Hatırlayacak olanlar var: bir zaman ardarda Gazle bombalanırken bazı askeri pilotların Gazleyi bonbalamayı ret edikleri dönem de israilde yaşandı. Bu gelişmeler üzerine Metanyahu uzlaşma kılıfına sarıldı. Diplomasi piyarını kulanmaya soktu. Muhalefeti ortak masada tartışmaya çağırdı. Bazı muhalif sol partilerin yanıtı da tarihe geçecek derecede önemliydi: “uzlaşma masası demokratik durumda söz konusu olamaz. Yasayı geri çekip ondan sonra görüşme yapılır. Demokrasinin masada pazarlığı olmaz” yanıtı adeta Metanyahu için daha faşist olma dışında elinde fırsat brakmıyordu. Protestocular yasaya direk akarşıdır. YYargının özerkliğinin kaldırılmasına karşıdırlar. Metanyahunun yargılanmasının devam etmesini ve suçluluk halinde görevden alınması ile hapse gönderilmesini ısrarla dahatıyorlar. Haftaların mesajı bu. Şimdilik sayı da artarken, daha sert geçmeye de sinyal veriyor. Metanyahun direndikçe, deokratik eksen de sokakta direniyor. Biliyorlar ki mecliste ırkçı faşistler ağırlıkta. Geçecek yasa ise ilk başta başbakanın koruyup kurtaracaktır.
Cumhurbaşkanının kendi başkanlığındaki görüşme önerisini de eski bazı başbakanlar dahi kabul etmedi. Bu oluşan denklem, devamında daha şidet veya şimdilik dondurma sürecine dönme ikileminde sıkıştı. Kararın devamında işlerin karışacağı kesin. Üstelik bazı dini kesimler de en son eylemlere destek sözü verdi. Tüm bunlar israilin pek de konuşulmayan yapısal bir çalkantıda olduğunun haberidir.
Kısaca, şimdilik bbatıda faşist dalga eserken, savaş tamtamlarıyla her yeri kaşırken, israilde beklenmeyen bir sosyal patlama yaşanıyor. Hem sokaklarda protstolar hem de Filistinde şidet yoğunlaşıuyor. Bunlar yeni bir sancı mı yoksa sönecek durumlar mı onu da İsrail halkı belirleyecektir.
