Sayacağım gelişmeler asırlık değil; birkaç senelik yaşantıdır. Kurulan ittifaklar ve çeşitlenen hedefler de ayni coğrafyada oluştu. Dost düşmanın adeta anlık kayışla karmakarışık çözülmez yumağa giren Suriye gerçeğinde gizlidir. Çok değil: Başlangıçta kısa zaman içinde Esat gidecek, Suriye’de yeni batı dizaynlı “ılımlı İslam” siyaseti yapılanıp, İran cenderesine doğru hamle yapılacaktı! Adına da (Ortadoğu baharı) denecekti. Tüm siyasal emperyalist koro da; yeni bölgeyi alkışlayacaktı! Ama birkaç yılık program deyim yerinde ise; bataklığa saplandı. Bahardan karabasana dönen bir Suriye haline dönüştü. Şimdi eski Esat düşmanları dahi ayni sesi veremiyor! Daha kötüsü; herkese göre değişen düşman dost algıları da çelişkili oldu. Örnek mi: Elnusra kimine göre müttefik ve gelecek Suriye iktidarının muhalefet ayağı olurken; merkezi sistem güçlerinin önemli kısmı da bu harekete “terör örgütü” olarak kabullenilme noktasındadır. Buyurun baharın getirdiği siyasal iklimin ürünleri!
Yukarda özetlediğim ve özde Suriye pratiğinin gösterdiği son süreç olan gerçekler; resmen nerden nereye gelinme ile bunun kısa zamanda oluşmasının sonuçlarının aynasıdır. Şimdi pek konuşturulmayan ve konuşmadığı zaman da yok sayılamayacak olan Suriye siyasetlerinin gelinen aşamasıdır. Eskiden “daha doğrusu dünkü denecek koşul da” biz Esat ile karşıt eksenlerin tarafsal ayrımı ile Suriye’yi sistemsel gelecek aşamasında tartışıyorduk. Oysa parçalanan, deyişken yapılar çıkan, deyişken dış müdahale hesapları ve en önemlisi, kimsenin başarı hanesini net gösteremeyeceği aşamaya gelince; ayrışmanın ikili ekseni de kırıldı. Sadece Batı Emperyalist çevrelerin ve bölgesel ittifakçıların dahi ortak paydaşlığı kırılganlaştığı görülüyor. Çok basit gösterge ile yansıtalım:
Sudilere ve onların yeni şekillenen ortaklarına göre “Türkiye ve Katardan söz ediliyor” Suriye eksenindeki temel karşıt öncelik Esat’ın devrilip Suni eksenli bir İslam devleti olduğu artık inkâr edilmez gerçektir. Oysa batıda ki başta Obama da bu yapıda var; IŞİD hareketinin kırılması ve etkinliğinin azaltılması öncelikli hedef olarak, uluslarasın kuruluşlara dahi kararlarla belirtiliyor!
Yukardaki Elnusra örneğini tekrar yazalım: Suriye’deki Elnusra tipi örgütler, Sudi cephesine göre müttefik olup ortaktır! Oysa birçok batılı kesime göre terörist yapı olarak kabullenildi. Resmen Suriye politikalarında gelinen bataklık gerçeği ile resmen kartlar yeniden hangi ele geçeceğinin yarışı içinde bulunuyor. Tabi İsrail ekseninin de Suriye’ye karşı duruşlarda direk rol alması da unutulmaması gereken bir siyasal paydaştır…
Son Suriye hamleleri şekillenen yeni ittifakların da aynasıdır. Konuşulmayıp ötelense de; son idlis kentinin alınmasında Sudi etkisi ve Türkiye desteği artık kaçınılmayacak gerçektir. Antakya’daki koordinasyon odası ile operasyonun idare edilme haberlerini görmezden gelmek mümkün olmuyor. Daha bölgesel hamleler ise; pek alışılmayan Sudilerin direk askeri müdahalelere de girişmesidir! Yemen olayı ve Suriye destekleme şekleri bunun özelikle yeni Kral Salmanla yeni stratejik hamleyi ortaya koyuyor. Üstelik ABD teşviki olmadan bölgesel hegemonya mezhep anlayışı ile hareket edilen bir hamledir…
Girilip başarısız kalınan Suriye kontrol krizli savaş sonrası, yeniden Emperyalist müdahale hamleleri atılma sürecinde olurken; bölgesel güç olma hesabında olan Sudiler hemen kendi hamlelerini direk müdahale ederek toparlamaya çalışılınıyor. Yemende Husileri ezme, Suriye’de Esat’ı devirerek Suni eksenli bir devlete dönüştürmek ve Lübnan Hizbullah’ını etkisizleştirme planını hemen yürürlüğe koydular. Resmen Ortadoğu mezhepçilik suni eksenli Şii karşıtlı fitili İran yakınlaşması da Sudileri iyice endişeye sokup, Türkiye ile birlikte yeni planı uygulama yoluna soktu. Suriye ekseninde Sudi, Türkiye ve Katar ekseni ile pek söylenmeyen İsrail cephesi oluştu. Buna Elnusra ittifakı eklenince; belirli ABD çevrelerini pek memnun bırakmadı!
Kaygan İran ilişkileri, ittifaklardaki çeşitlenme ilişkiler ve karabasanlaşan Suriye gerçeği sonucu; Ortadoğu yeniden deyişken çalkalanmaya doğru gitmeye başladı. Kürtler şimdilik bu hesaplara direk ittifakçı olarak konulmadı. Bu durum ise; ABD Ortadoğu oyununda önemli bir kartı da kullanma koşulu bırakılmış oldu! Kürt kartının kulanım ve ittifaklaşma denkleminde bundan ötürü oldukça etkili olma koşulu vardır.
Peki: onca karışan Ortadoğu gerçeği varken; hala birileri bize: “bölge konjektürü Kıbrıs çözümü için uygundur” analizini nasıl yapma cesareti gösteriyor? Ateşlendi. Özelikle girilen aşmaz la ABD
