Kıbrılıların Sesi basın bildirisi

İki toplumlu “Kıbrıslıların Sesi” forumu, Kıbrıs’ın güncel politik, ekonomik ve sosyal durumunu değerlendirerek, Kıbrıs sorununun görüşmeler yolu ile çözüme ulaştırılması çabaları konusunda aşağıdaki kaygı verici kritik noktalara dikkat çekmiştir.

Önde gelen bazı bankaların vatandaşların parasını kötü yönetmiş olmaları ve ayni zamanda kamu maliyesi üzerindeki yetersiz devlet kontrolü, Kıbrıs Cumhuriyetinde yaşayan Kıbrıslıların gelir seviyeleri üzerinde felaket kötü neticeler doğurmuştur ve bu durumun çok derin bir ekonomik durgunluk yaratması beklenmektedir. Daraltıcı neticeler doğuran uluslararası fonlara ülkenin bağımlılığını ortadan kaldırmak ve Kıbrıs ekonomisine duyulan güveni yeniden tesis etmek hedefi ile ilgili tüm faktörler üzerinde yeterli ve şeffaf mekanizmalar kullanılarak çok katı bir kontrol uygulanmalı ve bu şiddetli acı veren neticeler ters çevrilmelidir. Bu hedefler doğrultusunda, Kıbrıs Cumhuriyeti aşağıdakileri uygulamaya koymalıdır:
1. Yeniden düzlüğe çıkmayı ve sürdürülebilir büyümeyi hedefleyen, gerçekci ve uygulanabilir tüm tercihleri toplumla net bir şekilde paylaşmalıdır,
2. Denizlerdeki hidrokarbon yatakları ile ilgili dikkatli ve stratejik bir önsezgi ile davranmalı, bu hassas konuya ilgisi olan tüm güçlerin geostratejik çıkarlarını dikkate almalıdır,
3. Görüşmeler yöntemi ile ulaşılacak Kıbrıs sorununun çözümü ile bağlantılı olarak, doğal gazın Türkiye üzerinden geçecek boru hattı ile nakledilmesi durumunda, Türkiyenin alışkanlıkları arasında olan hakimiyet uygulama denemesine karşın, konu ile etkileşim içindeki diğer uluslararası oyuncular ile kesin bir denge oluşturulmalı,
4. Şimdiye kadar dar öznel çıkarlar nedeniyle gereken önemin verilmediği ihmal edilmiş güneşten elektrik enerjisi elde etme imkanı gecikmeden ve mutlaka ön plana çıkarılmalıdır. Yönetimler ve Avrupa Birliği, üretim tesislerinin araştırma geliştirme ve kurulumunu mutlaka desteklemeli ve yenilenebilir enerji kaynakları konusunda adayı uluslararası liderlik pozisyonuna taşımalıdır.
Görüşmeler yöntemi ile Kıbrıs sorununa çözüm bulunması durumunda mali ve politik dinamikler tetiklenecektir, ve bu durum da çevremizi saran bölgesel ve uluslararası politikalar üzerinde bir çarpan görevi yapacaktır. Türkiye ile varılacak bir antlaşma, sadece Türkiye ile ilişkilerin normalleşmesini sağlamamalı, bütün sorunların gerçek çözümünü da içermelidir. Böyle bir fırsattan doğabilecek faydalar aşağıdakileri kapsamalıdır:
1. Halen baskı altında olan adanın her iki tarafındaki ekonomiler olumlu etkilenmeli,
2. Türkiye üzerinden geçecek bir boru hattı ile Avrupa’ya doğal gazın satışı için oluşacak bir uluslararası konsorsium içine Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti ile eşit koşullarda dahil edilmeli,
3. Acil bir açılım olarak vatandaşların Maraş’a serbest girişinin sağlanması, yeniden inşa edilme sürecinin başlaması ve buna parallel olarak ilgili uluslararası yatırımın tetiklenmesi ve oluşacak ekonomik istikrar neticesinde şaşırtıcı miktarda kapitalin ekonomiye akmasını başlatabilecektir,
4. Türkiye hava sahasının ve limanlarının kullanılması neticesinde hemen sağlanacak tasarruflar ve turizm ile tranzit ticaret ve buna bağlı olarak ortaya çıkacak sinerji,
5. Türkiye’den gelebilecek su ve elektrik fiyatının mukayeseli olarak çok düşük olması durumunda uzun vadeli olumlu etkileri olacak,
İki toplumu yakınlaştırmayı hedefleyen ekonomik faaliyetler durağan hale gelmiştir. Politik uyuşukluk, ekonomik durgunluk ve pratik yönetsel sıkıntılar, yeşil hat üzerinden kişi beraberinde yapılan ticareti dramatik olarak düşürmüştür ve bunun yanında yeşil hat tüzüğü çerçevesinde yapılan karşılıklı ticaret hacmi de istatistiklere göre % 50 den fazla düşmüştür.Toplumlararası kişilerin dolaşımı, iş ilişkileri ve toplumlalarası işbirliğinin canlı tutulması gerekmektedir ve Kıbrıs Cumhuriyetinin alabileceği özel tedbirler ile mutlaka güçlendirilmelidir.
Mülkiyet, Kıbrıs sorununun bütünlüklü çözümünün çok önemli bir konusudur. Kıbrıslı bireylerin sahip olduğu toprakların %40 ının ulaşılamaz ve kanuni olarak kullanılamaz olduğu gerçeği, bütün adanın ekonomisinin gelişmesinin önünde ciddi bir engel teşkil etmektedir. Kıbrıs sorununun çözümü mülkiyet konusuna kalıcı çözüm getirecek, ayni zamanda büyük miktarda mülkün pazarda yerini almasını sağlayarak ekonomiye ciddi bir canlılık getirecektir. Geçmişte mülkiyet konusunda çok yorucu tartışmalar yaşanmış, üst düzey belgeler hazırlanmış, özellikle AİHM olmak üzere mahkemelerce hukuki prensipler ortaya konmuş, pratik çözümler önerilmişti. Bütün bu birikimler uzmanlar tarafından kullanılıp mülkiyetle ilgili konuların çoğunluğuna çözüm getirecek model teşkil edecek formüller üretilerek her iki tarafın da bu zor sorunu çözmelerinin yolu açılabilir.
Korkutucu ırkçı akımların ortaya çıkması, ülkemizin yeniden birleştirilmesi ile ilgili artmakta olan ilgisizliğin ve ümitsizliğin çoğalmasına ek bir sebep olmaktadır. Bu şövenizm olgusu aydınlığa çıkarılıp çözüm sürecini yok edici olası müdahalelerinin engellenmesi için ciddi argümanlarla etkisiz hale getirilmelidir. Kıbrıslıların Sesi proaktif bir kampanya başlatarak çözümün faydalarını ortaya koyarken varolan statükonun devamının da dezavantajlarını ortaya koymayı hedeflemektedir.
Kültürel mirasla ilgili tarihi eserlerin restorasyonu çalışmalarında iki toplumlu görüşme sürecindeki ilgili komitenin sistematik ve açık fikirli yaklaşımlarının, iki toplumdaki olumsuz güçlerin engellemelerine rağmen, meyve verici olumlu gelişmeler sağlaması iyi bir örnek teşkil etmektedir. Elde edilen sonuçlar, toplumların, küçük politik hesaplar dışına çıkarak ve birlikte çalışarak, ortak değerler ve memnuniyet yaratacak neticeler elde edilebilecek kabiliyette olduklarını göstermiştir.
İki toplumda 1963 ten beri bütün çatışmalarda kaybolanların kimliklerinin belirlenmesi için verilmekte olan mücadele, iki toplumun işbirliğinin iyi bir göstergesi olup, bir avuç insan tarafından yürütülen bu çalışmalar, bu görevle ilgili makamlara yardımcı olan asil bir girişimdir. Kayıp bir kişiye ne olduğunun bulunması sevdikleri ile ilgili gerçeklerin ortaya çıkması, akrabalarının acılarını bir ölçüde azaltmak için yeterli olmaktadır.
Kıbrıslıların Sesi, Kıbrıs sorununun başarıyla çözülmesi için verimli temelin oluşmasında çok önemli bir rol üstlenebileceğine inanmaktadır. Bu amaca yönelik olarak, nüfusun büyük çoğunluğunu temsil eden temel politik güçlerin işbirliği yapmaları, ayrıca BM parametrelerine uygun iki bölgeli iki toplumlu federal bir çözüme ulaşılması için yol haritasının çizilmesinde genellikle küçük partilerin sıklıkla süreci tıkayıcı tavırlarına karşı birlikte hareket etmeleri için çağrı yapar.