Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Çalışanları Sendikası (El-Sen), Elektrik Kurumu’nun (KIB-TEK) özelleştirilmesi için, “kurumun başarısız gösterilmeye çalışıldığını” açıkladı.
Sendika Yönetim Kurulu Başkanı Tuluy Kalyoncu, yaptığı yazılı açıklamada, KIB-TEK yetkililerince yapılan programlı bakımlar dışında kalan elektrik kesintilerinin Kalecik bölgesinde üretim yapan AKSA A.Ş.’ye ait santrallerden kaynaklandığını belirtti.
Konu ile ilgili açıklama şöyle:
Sendikamız EL-SEN, duyurusu KIB-TEK yetkililerince yapılan programlı bakımlar dışında kalan elektrik kesintilerinin sebeplerini düzenli olarak açıklayarak kamuoyunu bilgilendirme kararı almıştı. Bu karar doğrultusunda ilk açıklamayı, 5 Mayıs tarihinde yaparak, önceki bir haftalık dönemde meydana gelen ve geniş bir alanı kapsayan kesintilerin tümünün de Kalecik bölgesinde üretim yapan AKSA A.Ş.’ye ait santrallerden kaynaklandığını bölge ve zaman dilimlerini vererek kamuoyunun bilgisine getirmiştik.
8 Mayıs Pazar günü de, günün ilk saatlerinden başlayarak yine özel sektöre ait üretim santrallerinde meydana gelen arızalara bağlı olarak saat.00.01’de ve saat.13.57’de; Gaziveren, Güneşköy, Aydınköy, İskele, Boğaz, Çayırova, Karaağaç, Esentepe, Beşparmak, Bahçeli, Yeni Erenköy, Tatlısu, Taşkent taş ocakları bölgesi, Çatalköy’ün doğu kısmı Acapulco Tatil Köyü civarında, saat.14.34’de İskele ve Boğaz Köyleri’nde kısa süreli de olsa elektrik kesintileri meydana gelmiştir.
Kalecik’deki özel sektöre ait santraller, çok sık devre dışı kalmaları sonucu taahhüt edilen elektrik üretimini yapamamakta ve özel şirket sözleşme gereği eksik üretim için KIB-TEK’e ceza ödemek zorunda kalmaktadır. Yine, 8 Mayıs akşamı saat.20.14’de meydana gelen ve ülkemizin beşte üçünün karanlıkta kalmasına neden olan olay esnasında, özel sektöre ait santrallerde muhtemelen eksik üretimin karşılanması amacı ile KIB-TEK’in bilgi ve onayı dışında fazladan üretim yapıldığı sırada, AKSA A.Ş.’ne ait santraller ile kalecik Trafo Merkezi arasındaki yüksek gerilim iletim hattının taşıma kapasitesi aşıldığından, ilgili hattın koruması çalışmış ve AKSA A.Ş.’ne ait santrallerin tümü de devre dışı kalmıştır.
KIB-TEK’den sorumlu Bakan ve Kurum Yönetim Kurulu’nun yaşanan elektrik kesintileri konusunda süren sessizliği, kamusal alanda tüketilen elektrik bedellerinin KIB-TEK’e ödenmemeye devam edilmesi, kamusal alan dışındaki tüketicilerden tahsilât yapılmasına siyasi müdahalenin sürmesi, KIB-TEK’i kamuoyu nezdinde başarısız göstermeye ve özelleştirmeye zemin hazırlamaya yönelik girişimler olarak değerlendirmekteyiz.
Bilinmesini isteriz ki, sendikamız, sırf birilerinin keyfi öyle istedi diye, Kıbrıs Türk Halkı’nın elinde kalan son üretim noktalarının da yitirilmesine ve halkımızı yabancı özel sektörün kâr hırsına teslim edilmesine asla fırsat vermeyecektir.
ELEKTRİK KESİNTİLERİNİN SORUMLUSU KIB-TEK DEĞİLDİR
El-Sen Genel Sekreter Hüseyin Sönmezoğlu’nun benzer konuda 5 Mayıs tarihli açıklaması ise şöyle:
KIB-TEK’in üzerine oynanmak istenen oyunlar özetle kurumu verimsiz, elektrik kesintilerinden sorumlu, hantal ve devletin sırtında yük olarak gösterilerek yapılmak istenmektedir. Hedef, Kurum’u sözde şirketleşme veya benzeri isimler altında parçalamak ve yok etmektir. Hedef, sözde şirketler kurma maskeleri altında halkın malını KTHY örneğindeki gibi yok etmek, özel yabancı sermayeye peşkeş çekmektir.
KIB-TEK çalışanları sınırlı imkânlara rağmen halkımızın elektriksiz kalmaması için uğraş vermektedir. Elektrik kesintileri yaşandığında da akla ilk gelen bu arızaların veya sorunların KIB-TEK’ten kaynaklandığı şeklindeki ciddi duyumlar almamız üzerine sendika olarak düzenli olarak kesintilerin sorumlusunu açıklama kararı aldık. 2010 yılında gerçekleşen kesintilerin 160 tanesinin sorumlusu yabancı özel sermaye olan AKSA iken KIB-TEK’ten kaynaklanan kesinti sayısı sadece 6 olmuştur.
Son bir hafta içerisinde, Gönyeli’nin bir bölümü, Gaziveren, Güneşköy, Aydınköy, İskele, Boğaz, Çayırova, Karaağaç, Esentepe, Beşparmak, Bahçeli, Yeni Erenköy, Tatlısu, Taşkent taşocakları bölgesi, Çatalköy’ün doğu kısmı Acapulco tatil köyü civarında 28 Nisan (Saat 08:10), 30 Nisan Saat (23:59), 2 Mayıs (Saat 11:45), 2 Mayıs (Saat 16:50), 3 Mayıs (Saat 13:35 (2 dakika ara ile 2. Kez) ve 4 Mayıs (Saat 04:30) tarih ve saatlerinde elektrik kesintileri yaşanmıştır. Bu kesintilerin hiçbiri KIB-TEK’ten kaynaklanmamıştır. Bugüne kadar kurumu savunmak için göreve gelenler düzenli olarak kesintilerin kamu kuruluşu olan KIB-TEK’ten mi yoksa özel yabancı sermaye olan AKSA’ dan mı kaynaklandığını açıklamadılar. Kurumu, kurumun çalışanları savunmaya devam edecek ve özelleştirmenin verimliliği artırarak halkımıza daha kaliteli hizmet getireceğini iddia ettikleri özel sektörün durumu ile KIB-TEK’in başarıları halkımızın bilgi ve değerlendirmesine getirilecektir.
Sorun hükümetlerin kamu mülkiyetine duydukları düşmanlık, kamu, yani halkın mallarını yok etme politikalarıdır. Çare ise kurumun hükümetlerin müdahale edemeyecekleri ÖZERK bir yapıya kavuşturulmasıdır.
AB Komisyonu tarafından Malta’ya verilen enerji sektörünü piyasalaştırma konusundaki ayrıklık kararı
“Malta’nın Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2003/54/EC Yönergesi’nin belirli hükümlerinden ayrıklığının onayı” başlığı ile Komisyon adına Komisyon Üyesi Andris Piebalgs imzasını taşyan 332/32-332/33 sayılı 28 Kasım 2006 Komisyon Kararı:
(C(2006) 5642 numaralı belge altında onaylanmıştır) – (2006/859/EC)
Avrupa Komisyonu’nu kuran antlaşmayı göz önüne alarak,
26 Haziran 2003 Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2003/54/EC Yönergesi gereğince, elektrik iç piyasası için ortak kuralların dikkate alınması ve bu sebepten 96/92/EC (1) ve özellikle 26(1) maddesinin yürürlükten kaldırılması,
15 Kasım 2005’te Malta tarafından yapılan başvuru göz önüne alınarak,
Başvuru ile ilgili Üye Ülkeler’in bilgilendirilmesinden sonra,
Şartlara göre:
(1) 15 Kasım 2005’te Malta, 2003/54/EC yönergesinin IV. bölümünün şartlarından ve aynı sebeple 20(1) ve 21(1) maddelerinden süresiz bir zaman için ayrıklık talep etti ve Komisyon’a başvuruda bulundu. Böyle bir başvurunun teslimi için yetkili ifade aynı yönergenin 26(1) maddesinde yer almaktadır.
(2) 2003/54/EC yönergesinin 2. Maddesinin (26). bölümünde Malta ‘küçük izole sistem’ olarak değerlendirilmiştir. Bu yönergeye göre, ‘küçük izole sistem’, 1996 yılında, saatte 3 000 GW’tan az tüketim yapmış olan ve yıllık tüketiminin %5’inden daha azını diğer sistemlerle olan interkoneksiyonlarından edinen sistemler anlamında kullanılmıştır. 1996’da Malta, saatte 1 695 GW’lik tüketim yapmıştır. Malta izole fakat enterkonekte olmayan bir güç sistemidir ve bu ayrıklıklar Malta izole bir sistem olarak kaldığı sürece talep edilecektir.
(3) Adadaki elektrik piyasasının büyüklüğü ve yapısı göz önüne alınırsa, şimdilik, elektrikte rekabetçi bir piyasanın amaçlarına ulaşılması ihtimalinin imkansızlığı ve elverişsizliğini, başvuruya eklenen belgelerle yeterince ispat edilmiştir. Piyasanın ani açılımı, özellikle elektrik arzının güvenliği açısından önemli problemler yaratabilir ve tüketiciler için daha yüksek maliyetle sonuçlanabilir. Buna ek olarak, geçis sistemi yoktur ve dolayısıyle hiç bir operatör atanamaz; arzda rekabet olmadan, 2003/54/EC yönergesinin, üçüncü kişilerin dağıtım sistemlerine erişimine yönelik gereksinimlerinin, mazareti de ortadan kalkar.
(4) Komisyon, Malta’nın başvurusunu destekleyen nedenleri inceleyerek; ayrıklığın ve başvuru için gereken şartların, 2003/54/EC yönergesinin amaçlarının muhtemel başarısını etkilemeyeceği konusunda tatmin olmuştur.
(5) Bu nedenle, Malta’nın talep ettiği ayrıklık kabul edilmelidir.
(6) Bununla birlikte, Malta’nın başvurusu şu anki durum hakkında adil bir tanımlama yaparken, orta ve uzun vadede gerçekleşebilecek, ve önemli değişikliklere sebep olabilecek, olası teknolojik gelişmeleri göz önüne bulundurmuyor. Bu sebeple, durum düzenli olarak izlenmelidir.
BU KARARI KABUL ETMİŞTİR:
Madde 1
Malta’nın, 2003/54/EC Yönergesi’nin IV. bölümünden ve 20(1) ve 21(1) maddelerinden ayrıklığı onaylanmıştır.
Madde 2
Malta’da elektrik sektöründe önemli değişimler olması halinde Komisyon kararı ile ayrıklık kaldırılabilir ya da tekrardan gözden geçirilebilir.
Bu maksatla, Malta, elektrik sektöründeki devrimleri izlemeli,ve herhangi bir önemli değişimden, özellikle yeni jenerasyon lisanslarından, piyasadaki yeni girişimcilerden, fiyatlardaki hareketlenmelerden ve ayrıklığın yeniden gözden geçirilmesini gerektirebilecek yeni altyapı planlarından, Komisyon’u haberdar etmelidir.
Buna ek olarak, Malta en geç 31 Aralık 2008 tarihinden başlayarak, her iki yılda bir Komisyon’a genel bir rapor teslim etmelidir. Raporlar, tarifelendirme ve fiyatlandırma politikalarıyla beraber müşterilerin kar durumlarını ayrıklık açısından korumak için alınan önlemleri içermelidir.
Madde 3
Karar, Malta Cumhuriyeti’ne hitap edilmiştir.
28 Kasım 2006’da Brüksel’de yapılmıştır.
